Waarom besluit een Nederlandse om samen met een Vlaming een chocolademuseum te openen in Antwerpen?
Mickelle: ‘Ik kwam vaak in België en nam dan steevast chocolade mee naar huis. Tot mijn verbazing was er nergens een plek waar ik hoorde waarom de Belgische zoeternij zo bijzonder en wereldberoemd is. Samen met collega-bezieler Jeroen Jespers werkte ik het concept voor Chocolate Nation uit. In de leegstaande gebouwen van Aquatopia vonden we een absolute toplocatie, recht tegenover het mooiste station van de wereld. Antwerpen is ook een logische locatie, want de eerste chocoladefabriek van België stond in Antwerpen, waar je ook de grootste opslaghaven van cacao vindt.’
‘Wijn heeft 200 verschillende smaaktonen, cacao heeft er meer dan 400. De bodem waarin een cacaoboom groeit, bepaalt mee de smaak. Jeroen en ik proeven of chocolade gemaakt is met bonen uit Zuid-Amerika of Afrika.’
Komt het verhaal van de cacaoboeren, een belangrijk thema binnen de werking van BRS, aan bod bij Chocolate Nation?
Mickelle: ‘Absoluut. We tonen hoe zwaar het werk van de boeren is en welke programma’s er bestaan om hun leven te verbeteren. We merken dat mensen zich goed bewust zijn van het lot van de boeren en dat ze er ook echt vragen over stellen en de verhalen in ons museum volop beluisteren.’
‘Jeroen en ik zijn zelf in Ghana geweest, waar we het hele proces meemaakten. Het oogsten van cacao is echt een familiegebeuren, de vrouwen werken er heel hard en nemen vaak de leiding op zich. We kregen ook les in de jungle, binnen een programma dat de boeren onder meer leert hoe ze de bomen best snoeien en hoe ze nieuwe cacaobomen aanplanten. We bezochten lokale fabrieken en oogstten bonen in de jungle, op plekken waar geen voorzieningen zijn. We bezochten dorpjes zonder elektriciteit, waar heel wat mensen niet kunnen lezen of schrijven. Dat is confronterend, al zijn er heel wat mooie initiatieven die ons optimistisch stemmen, zoals de werking van Cera via BRS, dat microfinanciering biedt aan familiale cacaoboeren. Op die manier hebben deze mensen een volwaardig inkomen.’
Cera en BRS ondertekenden onlangs het Beyond Chocolate-charter, iets waar jullie ook mee bezig zijn?
Mickelle: ‘Klopt. Nog voor we openden, waren we de host voor de ondertekening van dit charter, een programma van o.a. de Belgische overheid, chocoladeproducenten, retailers en ngo’s om de Belgische chocolade duurzamer te maken. Denk aan een leefbaar inkomen voor de boeren en het tegengaan van kinderarbeid en ontbossing. Als hét chocoladeland bij uitstek, hebben we een grote impact op het leven van de cacaoboeren.’
‘De praline, het typische pralinedoosje, de Magnum, de Chokotoff en de roze Ruby-chocolade zijn allemaal Belgische uitvindingen.’
Wat maakt de Belgische chocolade zo populair?
Mickelle: ‘Het merendeel van de Belgische chocolade is heel zacht, fluweelachtig van smaak, wat te maken heeft met het productieproces. Verder gaat het vooral om de verfijndheid en creativiteit. Talloze innovaties hielpen de Belgische chocolade op de kaart te zetten. Het was hier dat men ontdekte dat je chocolade het best in vloeibare toestand vervoert. Ook de praline is in België uitgevonden, door Neuhaus. Zijn vrouw bedacht een mooie verpakking voor de creaties van haar man: de ballotin, het ondertussen iconische pralinedoosje. Neuhaus presenteerde zijn pralines op de Wereldtentoonstelling Expo 58 in Brussel.’
‘Ook de gevulde chocoladerepen, de Chokotoff en Magnum zijn Belgische uitvindingen. In de verpakking van sommige Chokotoffs vind je trouwens een gouden streepje, dat geluk zou brengen. De chocolade zeevruchten van Guylian zijn ook wereldberoemd. Guylian is een samenstelling van de namen van oprichters Guy en Liliane. Tijdens een uitstapje aan de Belgische kust, vond Liliane inspiratie in de zee, vandaar dus de zeepaardjes, schelpen en zeesterren. Een recente uitvinding is de Ruby-chocolade, die haar roze kleur dankt aan eigenschappen die van nature in bepaalde cacaobonen aanwezig zijn. Er zitten dus geen kleurstoffen in, het is echt een nieuw soort chocolade. Ruby-chocolade heeft een bijzonder smaak, die een beetje aan fruit en yoghurt doet denken.’
‘Vandaag is de grootste chocoladeproducent ter wereld het Belgische bedrijf Callebaut. Oorspronkelijk runde deze familie een bierbrouwerij. Zoon Octaaf was zo’n beetje het buitenbeentje van de familie. Op een dag wees zijn vader hem de achtste, ongebruikte productielijn achteraan in de fabriek toe, waar hij zijn ding mocht doen. Dat deed hij: hij maakte er chocolade. Dat was zo’n succes, dat Callebaut stopte met bier maken en zich volledig op chocolade toelegde.’
Je noemt Chocolate Nation een belevingsmuseum. Wat bedoel je daarmee?
Mickelle: ‘We wilden geen statisch museum met stoffige vitrinekasten of tientallen schermen. We willen onze bezoekers op een andere manier raken. Het is een totaalbeleving over verschillende ruimtes, met audiopresentaties en projecties, waaronder een jungle met een cacaoboom. Veel bezoekers vinden ook onze transportruimte bijzonder, waar het lijkt alsof je op een vrachtschip staat, en via een projectie op de vloer ziet hoe men de cacao oogst, droogt en naar de Antwerpse Haven vervoert. In een andere ruimte ontdek je dankzij een megagrote, bewegende fantasiemachine hoe chocolade gemaakt wordt. Verder zijn er onder meer een ouderwets chocoladewinkeltje waar je allerlei verhalen kan lezen en beluisteren. We belichten ook de Belgische uitvindingen waar ik het eerder al over had en natuurlijk kan je ook chocolade proeven.’
Ik las dat Chocolate Nation soms het decor vormt voor huwelijksaanzoeken?
Mickelle: ‘We waren nog maar net open, of er ging al iemand op een knie zitten. We werkten een arrangement uit waarbij je de kluis kan afhuren, een ruimte die gevuld is met gouden pralinedoosjes, die op goudstaven lijken. Als je ons op voorhand je ring bezorgt, stoppen we die in een chocoladebal en degene die het aanzoek krijgt, ontvangt een hamertje om de bal kapot te slaan.’
Hoe komt het toch dat we zo dol zijn op chocolade?
Mickelle: ‘Tot nog toe ben ik slechts één iemand tegengekomen die geen chocolade lust. Ze zeggen altijd dat vrouwen meer chocolade eten, maar ik kan je bevestigen dat dat een fabeltje is, mannen eten het misschien nog wel meer. Vaak komen mannen hier binnen met de melding dat ze moesten meekomen van hun vrouw, maar stappen ze heel enthousiast weer buiten. Cacao is een bijzonder product. Wijn heeft 200 verschillende smaaktonen, cacao heeft er meer dan 400. De cacaoboom geeft enkel in de buurt van de evenaar vruchten. De bodem waarin een cacaoboom groeit, bepaalt mee de smaak. Ondertussen proeven wij of chocolade gemaakt is met bonen uit Zuid-Amerika of Afrika. Chocolade is trouwens heel lekker in combinatie met wijn en bier. Je kan bij ons proefworkshops volgen, of zelfs een workshop chocoladesommelier.’
Info
Chocolate Nation, Koningin Astridplein 7, 2018 Antwerpen
Het belevingsmuseum is elke dag van het jaar open.
www.chocolatenation.be
