Medewerkers in participatieve ondernemingen zijn 8 tot 12 % productiever

Financiële participatie van medewerkers in de winst of het kapitaal van een onderneming is zo oud als de straat. De aandacht ervoor is beperkt omdat maar een kleine minderheid van de bedrijven medewerkers effectief laat participeren in het aandelenkapitaal. Laat staan dat die participatie een substantieel niveau bereikt.

Dat was ook de situatie in het Verenigd Koninkrijk. Tot in 2014 onder impuls van Cameron de Employee Ownership Trust (EOT) in het leven werd geroepen. Dat instapklare model maakt financiële participatie van medewerkers niet alleen fiscaal interessant, maar ook juridisch eenvoudig en sluitend.

De EOT werd een succes met een forse groei van het aantal Employee Owned Businesses (EOB’s). 1.650 Britse bedrijven staan als dusdanig geregistreerd. Ze delen minstens 25 procent van het eigenaarschap en de zeggenschap van de vennootschap met hun medewerkers. Met die geregistreerde steekproef — in realiteit zijn er veel meer participatieve ondernemingen — kon de Employee Ownership Association recent enkele robuuste statistische analyses uitvoeren.

De resultaten zijn meer dan vermeldenswaardig. Medewerkers in participatieve ondernemingen zijn 8 tot 12 procent productiever. Verwonderlijk is dat niet als je ziet dat die bedrijven meer investeren in het welzijn van hun medewerkers, alsook in on-the-jobopleiding. De kans op ontslag is vier keer kleiner en er is een gelijkere beloning.

Ook voor inclusie en diversiteit scoren die bedrijven beter. EOB’s betalen medewerkers dubbel zoveel in de vorm van bonussen en dividenden. Maar participatie is veel meer dan een zak geld of de zoveelste beloning. Medezeggenschap en erkenning van medewerkers zijn minstens zo belangrijk. Stuk voor stuk zijn dat kenmerken die de klassieke argumenten tegen participatie — onder meer van vakorganisaties — onderuithalen.

Voor participatieve bedrijven in eigen land blijft het bricoleren op basis van een onsamenhangend allegaartje van wetten en fiscale verordeningen.

Bron: Opiniestuk Geert Janssens, Etion