Investeren als coöperatie. Alleen? Of samen met andere(n)?

Coöperatieve ondernemingen kunnen deze investeringen alleen dragen. Of beslissen om dit met gelijkaardige coöperaties te delen. In dat geval spreek men over ‘horizontale coördinatie tussen coöperaties’. Het grote voordeel van dergelijke horizontale coördinatie is uiteraard dat men de investeringsinspanning bundelt. Het grote nadeel is dat de krachtenbundeling – heel – vaak hogere beheerskosten met zich teweeg brengt. Al was het maar om consensus te vinden over de strategie.

Coöperaties kunnen ook beslissen om niet zelf in te investeren, maar om in te zetten op langdurige ‘verticale coördinatie.’ Zo kunnen producentencoöperaties voor de verwerkingscapaciteit of merkontwikkeling lange termijn samenwerking opzetten met een verwerker of merkhouders verderop in de waardeketen.

Wat best werkt voor uw coöperatie is sterk context-gebonden:

• Coördinatie (horizontaal of verticaal) werkt best met partners:
  • die al dan niet een coöperatie zijn
  • maar zeker een sokkel van waarden met uw coöperatie delen
  • vergelijkbaar groot zijn - om machtsverhoudingen in dialoog evenwichtig te houden
  • en/of een gedeelde interesse hebben om de meerwaarde van bepaalde producten op de markt te brengen.
• Bij coördinatie moeten partners:
  • bereid zijn en blijven om samen in evenwichtige dialoog te gaan en hun wederzijdse voorwaarden te verstaan.
  • aanvaarden dat er meer tijd en energie nodig is om tot beslissingen te komen. Ideaal richten de gecoördineerde partners procedures op om de collectieve beslissingsprocessen transparant en duidelijk te maken.
• Integratie (zelf investeren in plaats van te coördineren) biedt:
  • meer onafhankelijkheid en
  • vergemakkelijkt het beheer van prijsverhoudingen ten opzichte van andere waardeketen-actoren.
  • Nochtans kan integratie ook uw strategie aan het rentabiliseren van een bepaald investering langdurig verbinden.

De keuzes die u op dit vlak maakt, kunnen van coöperatie tot coöperatie verschillen. Een beslissing op dit vlak neemt u best op basis van de troeven en beperkingen van elke optie in uw specifiek geval, en op basis van de bereidheid van uw vennoten/coöperanten. En in elk geval zal iedereen in de coöperatie de pro’s en contra’s van de gekozen optie langdurig moeten aanvaarden.

Nog vragen? Leg ze ons voor.

Véronique De Herde, FNRS postdoctoraal onderzoeker aan het ‘Centre for Social Economy (CES)’ van de Universiteit Luik en zo ook verbonden met ons Kenniscentrum Coöperatief Ondernemen (KCO) geeft ons inzichten op basis van welke parameters je beslist om deze keuze te maken. Dit doet ze op basis van haar wetenschappelijk werk, zie bijv. artikel “Stronger together, but how? Lessons from the Walloon dairy history on the strategic relevance of cooperative models”, wat in 2023 verscheen in the “Journal of Co-Operative Organization and Management”