In een studie van Spaanse coöperaties in de periode 2008-2020 onderzoekt Mercè Sala-Ríos welke factoren de winstgevendheid kunnen verklaren. Zij houdt rekening met bedrijfsspecifieke, sectorspecifieke en locatiefactoren.
Tot de bedrijfsspecifieke factoren behoren bedrijfsgrootte, leeftijd, liquiditeit, schuldenlast en aanwezigheid op internationale markten. De bedrijfstakspecifieke factoren omvatten marktconcentratie, groei van de vraag en kapitaalintensiteit.
Tenslotte wordt het effect van locatiefactoren onderzocht aan de hand van regionale specialisatie- en agglomeratie-economieën, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen locatie-economieën en verstedelijkingseconomieën.
Hoewel de analyse bevestigt dat er significante verschillen zijn in de winstgevendheid van coöperaties, hebben bedrijfsspecifieke factoren het belangrijkste effect op de winstgevendheid. Sectorspecifieke effecten zijn - verrassend genoeg tot op zekere hoogte - irrelevant, terwijl regionale specialisatie en lokalisatie-economieën een positief maar minder significant effect vertonen. Meer in het bijzonder wordt de winstgevendheid van coöperaties positief beïnvloed door omvang, liquiditeit, schuldenlast, regionale specialisatie in coöperaties, locatie-economieën en achterblijvende winstgevendheid, en negatief door leeftijd en aanwezigheid op internationale markten.
Interessant is dat de betekenis van het effect van omvang en leeftijd niet verschilt van die welke wordt verkregen in sommige studies die zich richten op kapitalistische ondernemingen. Grotere en jonge coöperaties presteren beter. Daarentegen bevestigt het effect van hun aanwezigheid op internationale markten niet de verwachtingen uit de literatuur, wat erop wijst dat het internationaliseringsproces van coöperaties de laatste jaren is toegenomen, waardoor hun reputatie en klantenvertrouwen zijn verbeterd.
Ten slotte hebben locatievoordelen en regionale specialisatie bij coöperaties een significant positief effect op de winstgevendheid. Deze resultaten wijzen er enerzijds op dat een grote aanwezigheid van coöperaties op het grondgebied de cognitieve, sociale en organisatorische synergieën versterkt. Coöperatieve specialisatie kan dus een drijvende kracht worden achter de sociale economie in een bepaald gebied. Anderzijds kunnen coöperaties door clustering en nabijheid van bedrijven in dezelfde bedrijfstak profiteren van de interactie en communicatie tussen bedrijven, op dezelfde manier als kapitalistische bedrijven dat doen.
Belangrijkste conclusies:
Source : Sala-Ríos, M. (2023, in press). What are the determinants affecting cooperatives’ profitability? Evidence from Spain. Annals of Public and Cooperative Economics. doi: https://doi.org/10.1111/apce.12423